De aflevering Andere Tijden Sport over carrière en leven van bokser Rudi Lubbers trof Nederland deze week als een vuistslag. Een sportdocumentaire opgehangen aan een bijzondere sportgebeurtenis op 20 oktober 1973: Lubbers neemt het in Jakarta op tegen de allergrootste bokser ooit, Muhammad Ali, en blijft twaalf volle ronden staan. Het is een filmisch contrastrijk, grotendeels zwart-wit relaas waarop vele metaforen en clichés van toepassing zijn.
Rudi Lubbers. De krachtige topsporter, versus de kwetsbare mens die vaak achter de topper schuil gaat. Buiten beeld en heldenverering op zoek naar een veilige omgeving om gewoon mens te kunnen zijn. De verstandig articulerende student versus de man die voor een sport kiest met een zeer hoog lichamelijk afbreukrisico. De blonde, kleine underdog die het opneemt tegen de glanzende, welbespraakte hoog gebeende, lang gearmde topatleet. De man in de hoek van de boksring, twaalf keer omringd door een kwartet begeleiders die koortsachtig proberen zijn aan gort geslagen gezicht en lichaam aan de praat te houden. Terwijl een ongeschonden Ali achteloos aan zijn flesje lurkt. In de laatste ronde van het gevecht sluit Ali zijn lichaam als een oester en stelt Lubbers in de gelegenheid het laatste greintje kracht uit zijn lichaam te persen. Het toelaten van de weinig overtuigend ogende slagen vormt het respectvolle eerbetoon van Ali aan zijn moedige tegenstander.
Enkele jaren later begint de aanloop naar de aftakeling. We zijn in 1975 getuige van het weerzien tussen Lubbers en Ali in Parijs, als Lubbers Ali ophaalt voor de Nederlandse presentatie van Ali’s biografie. De voortekenen van Ali’s verval dienen zich aan. De motoriek lijkt al wat sleets, de spraak stroperig. Lubbers verdwijnt in de anonimiteit. Een Portugese drugsmokkelzaak in 1986, uitdraaiend op gevangenisstraf, tilt hem even boven het maaiveld uit. In 2009 helpt een aantal vrienden de aan lager wal geraakte Lubbers aan een woning in Swalmen. Niet voor niets werpt oud-wielrenner, alsook mijn oud-bondscoach, Rini Wagtmans zich na de uitzending ook ditmaal op als een van zijn redders. Wielrenner Rini beseft als geen ander het belang van respect en een veilige omgeving voor sporter en mens.
Rudi Lubbers, ondertussen 73, zien we deze week terug in deplorabele, mensonterende omstandigheden. Met zijn vriendin leidt hij een zieltogend bestaan in een wrakkig busje geparkeerd in een kaal, koud landschap in Bulgarije, vergezeld door tientallen zwerfhonden. Hij is de helft van zijn tanden kwijt, de andere helft poetst hij met bleekwater in een nabij gelegen beek. Schaarse kleding, schoenen en uitbundige lichaamsbeharing vallen bijna van zijn lijf. We zien fragmenten van het gevecht tegen Ali, afgewisseld met zijn commentaar en demonstratieve boksuitleg. Trots, helder sprekend en articulerend. De motoriek is verrassend scherp en efficiënt. Een soepel draaiende achtcilinder in een verroeste, versleten carrosserie.
Ali daarentegen overlijdt in 2016 op 74-jarige leeftijd, totaal gesloopt als gevolg van de boksersdementie veroorzaakt door de naar schatting 100.000 slagen op zijn hoofd. Ik gun zijn sterfelijk onverwoestbare tegenstander de onsterfelijkheid
Theo de Rooij
Zeer indrukwekkend verslag. Bejubeld in Jakarta nu eenzaam in een kaal landschap in Bulgarije.Ondanks zijn misstappen later in het leven moet Nederland zijn Topsporters eren Ik heb begrepen dat er nu een crownfundingactie op gang komt.Ook deze man is een legende die gered moet worden.
Onzin. Laat iemand zijn eigen leven inrichten. Als dit zijn keus is geweest, respecteer die dan.
Hij wil zijn 20 zwerfhonden bij zich houden. Anders verzet hij geen stap. Mooi principe. Die krijg je echter nooit mee.
Lubbers is aan lager wal geraakt. Ook dat is onderdeel van de charme van topsport.
Topsporters zijn ook hele gewone mensen zonder greintje opgeklopte romantiek, blijkt weer.