Als jonge wielrenner fietste ik tijdens de eerste pedaalslagen als junior- en profrenner gekleed in shirts waarop de twee eerste letters van de achternamen van twee van mijn charmante Facebook-vriendinnen voorkwamen: Michèle van Reijsen en Marion Kowallik. Michèle was in 1974 de jonge dochter van de directeur-eigenaar van pijpenleg- en kabelbedrijf REBETA, mijn allereerste sponsor. Marion was in 1980 de vrouw van Andries Gaastra, achternaamgevers van het bekende fietsenmerk KOGA, mijn eerste profsponsor. Fijn, die ondersteuning!
Gek genoeg moest ik aan deze twee vrouwen denken toen ik tijdens deze crisisweek over de onheilstijdingen las die de wielersport boven het hoofd hangen. Uit- en afgestelde iconische wielerkoersen, virtuele wielerwedstrijden die tegenwoordig in huiskamers worden verreden, een onzekere Tour de France, de dreiging van omvallende ploegsponsors en ploegen, al dan niet vrijwillige salarisverlagingen. De Tour de France bepaalt zo’n 75% van het gewicht van de wielersport, weet vooralsnog van geen wijken en lijkt op dit moment nog de enige zekerheid te zijn. Tegelijkertijd blokkeert de UEFA plannen om nationale voetbalcompetities per direct te beëindigen, de KNVB wil door. Sport als het vrolijk doorspelende orkest op de zinkende Titanic?
Het gebrek aan regie, eenheid en het monopolistische oligopolie van de Tour vormen de achilleshiel van de wielersport. Overige wedstrijden en ploegen zijn een kwetsbare, kleurrijke verzameling professionals, vrijwilligers, hobbyisten, opportunisten, narcisten, liefhebbers. Een sport ontsproten vanuit traditie, gebaseerd op historie.
Wat heeft het voor zin een Tour de France te verrijden als Sunweb dit jaar geen vakantie meer gaat verkopen? Als de olieprijzen zo hard onderuit gaan dat met oliegeld gefinancierde ploegen als Astana, Bahrein en Emiraten verzuipen? Als tot juni in bepaalde landen renners niet meer buiten mogen fietsen? En de salarisverplichtingen voor ploegen gewoon doorlopen? De Nederlandse regering is bereid 90 miljard te steken in het overeind houden van de economie. ING en KNVB ontwikkelden een steunplan van 11 miljoen voor het Nederlandse voetbal. In de bedrijfstak wielrennen is het ieder voor zich.
Uiteindelijk zal er ook in de wielersport een nieuw evenwicht ontstaan. Waarin het uitermate noodzakelijk zal zijn de ploegen een solide basis te bieden. En deze niet te beschouwen als passanten die uitsluitend afhankelijk zijn van enthousiaste, opportunistische sponsors die graag op de borsten van de renners prijken. Wielerploegen moeten kunnen beschikken over een solide, breder draagvlak. Een licentiehorizon en structurele inkomsten uit TV-rechten, merchandising, een samenhangende, compacte competitie en kalender, het commercialiseren van data gegeneerd door renners, eigen events. Hoe charmant en onmisbaar de sponsors ook mogen zijn.
Theo de Rooij
Ik zie al een half jaar bij korte column staan het verhaal van de hond bij het kanaal.
Ik kan jullie heel veel korte verhalen aanbieden. Iedere week een ander verhaal.