Voor een duursporter is de juiste brandstof fundamenteel. Zoals voor een auto. Ooit gooide ik begin negentiger als ploegleider in de Ronde van Burgos, vlak voor de start van een etappe, gasolina in plaats van gasoleo in de tank van twee ploegauto’s. Ze waren verzopen voordat we het terrein van het tankstation hadden verlaten.
Zeker aan het begin van mijn profwielerloopbaan was het ontbijt voor een lange koers van meer dan 250 km. een ware voedselworsteling. Genoeg brandstof tanken om de lange dag door te komen was essentieel. Het eerste ontbijtdeel met fruit, broodjes, jam, vleesbeleg en kaas was nog wel te pruimen. De voor de koersfinale noodzakelijke stevige bodem drie uur voor de start verdween tegen heug en meug in de maag. Spaghetti of rijst, met of zonder saus, en een al dan niet gehakte biefstuk of stuk kip. Saus gaf smaak maar brak vaak uren later op. Gehakte biefstuk, lekker gekruid om 06h30 ’s morgens. Kauwt vlot weg. In de finale van de koers tien uur later stonden de smaakpapillen soms in direct contact met de darmwand.
Lang trainen zonder eten en drinken, het lichaam harden en laten gewennen aan schaarse omstandigheden. Tijdens de eerste week van een grote ronde ’s avonds met honger van tafel gaan om zogenaamde dikke benen te voorkomen. Maar ook gebruikte ik antioxidanten en maakte ondermeer vele liters bietensap met mijn sapcentrifuge. De muesli deed zijn intrede in het peloton en langzamerhand verdwenen de stukken ontbijtvlees. Ontbijtgranen die overigens nu weer worden ontraden voor lange inspanningen omdat ballastvezels immers geen energie bevatten.
Deze herinneringen speelden door mijn hoofd toen ik deze week de oproep las van 1600 zorgprofessionals: ‘Wacht niet op het coronavaccin maar werk aan gezonde leefstijl.’ Leefstijl, een begrip dat tot veel gehakketak in de media leidt. ‘Betutteling, betweterigheid, misbruik maken van de omstandigheden’ schreeuwen bepaalde influencers. Zal wel zo zijn maar ik zie vooralsnog vele moedige llchamen hardlopend of fietsend passeren waaraan te zien is dat deze jarenlang aan de verkeerde pomp gevuld zijn. Het regelmatig bewegen volhouden vereist een instelling die draait om basiskennis over het functioneren van het menselijk lichaam. Het begrijpen en aanvoelen van pijnsignalen, vormen van vermoeidheid, ademhalingstechnieken, de balans tussen belastbaarheid en rust, welke brand- en bouwstoffen wanneer vereist zijn. Zoals ook ik door fouten en flaters wijzer ben geworden.
De vrijwel gegarandeerde beloning van een verantwoorde leefstijlkeuze is bewuster leven in het hier en nu. Het besef dat goed zorgen voor jezelf de ultieme vorm van rijkdom kan opleveren: gezondheid. Zorg voor jezelf betekent immers ook solidariteit en voorkomen dat je anderen met je problemen opzadelt. Er kunnen staan voor je medemens. Een beter werkend immuunsysteem. Bewegen, genieten en je directe, schonere omgeving ontdekken.
Betutteling? De enige structurele oplossing! Vraag maar aan Jan en Joop.
Theo de Rooij