Causale verbaanden helpt oe de wearelnd better begriepen. Darters hebt logisch grote buke, want in de meeste caféés haank ’n dartbord um tusken de pilsjes duur pielkes te goojen. Vuur ’t darten hoo’j zelfs het beer dreenken neet te oonderbrekken en van beer krie-j non eenmoal nen groten boek. Der wordt ook wal ’s ezegd det ‘r in beer völle vrouwelijk hormoon zit, want iej goat ‘r beroerd van jagen, van teuten en iej kriengt ‘r titten van. Mear dat zol’k in oonzen inclusieven tied nit al te hardop zeggen.
Nen chef de cuisine mut ‘r good oetzeen. Netuurlijk he’j wal broodmagere koks, mear dat veult net zo fout as nen atheïstischen pastoor. Iej mut wal oarns in geleuwen, aans kö’j aandere leu ook nit oawertugen.
Kortens herleus ik het book “Ventoux” van Bert Wagendorp. Wagendorp hef monstermooie thema’s as jeugdleefde en kameroadschap woondermooi vervlöchten met wielrennen én de beklimming van de Mont Ventoux. Zon mooi book wol ik ook wal schriewen. Miskien koomp ’t doarvan da’k de leste tied zo völle dikke kearls op wielrennersfietskes zee. Dee fietskes zeent neet klean, mear ze liekt extra nietig duur dee kolossale kearls. Iej köant 130 kilo wal vacuüm verpakken in wielerkleare, mear dan komt de organische umtrekken nóg better oet. Zol der een causaal verbaand wean, want enorme gewichten op dunne buisfreemkes geewt miej een tegenstriedig geveul; wielrenners heurt jums raanke kearlkes te wean as Joop Zoetemelk, Dries van Agt en Theo de Rooij.
Oet noavroag bleek miej det heel völle drokke kearls met zittend woark an wielrennen doot: leidinggewenden, beslissers, beleidsmakers en directeuren. Oawerdag komt ze achter ’n computer of in een auto neet too an beweagen. Recepties met mooie wienen en exquise zakendiners mangt ze neet oawersloan (zegt ze) en de kilo’s reagent der an. “Ik wor van water nog dikke,” zo beklaangt ze zichzelf en um dan toch íéts te doon nemt ze ne racefietse. ’n Woonder det de eerstehulp-polies nog gin deep-gezeunken rennerszadels hebt verwijderd. Ik kan de kearls neet kennen duur een fietshelm en maffiabril. Mer det heggen en zweten as nen bign kan neet gezoond wean. Kearls, geleuwt miej: van hard fietsen val iej echt neet of. Doot gewoon de helfte meender vretten, stopt met alle wienpreuweriejen en goat vuur de lichaamsbeweaging hen zwemmen: iej gebroekt alle spieren, iej kriengt gin blessures én iej köant ‘r biej bliewen liggen.
Wal oetkieken da’j neet in ’n sloap valt.
Gerrit Dannenberg
