Wie had ooit gedacht dat in één week de kijk op de wereld, de aandacht voor wat ons werkelijk bezighoudt, totaal kan omslaan. Nog maar net bekomen van alle successen van de Olympische Spelen komen we nu in een totaal andere structuur van denken. Het figuurlijke gewicht van één persoon zet de hele wereld op z’n kop. De Russische president Poetin, 1.70 cm lang. Het kan niet anders dan dat zijn minderwaardigheidscomplex mede bepalend is voor zijn verwerpelijk gedrag.
De Olympische gedachte heeft meerdere kernen van waarheid: ‘Deelnemen is belangrijker dan winnen’. Vanwaar die wijsheid? De Franse baron Pierre de Coubertin schijnt deze gedachte als eerste te hebben verkondigd. Maar de nadere uitleg daarvan is zeker zo interessant…’Het belangrijkste in het leven is niet de triomf maar de strijd. Essentieel is niet om te hebben gewonnen maar om goed te hebben gestreden. De triomf is de deelname, niet de winst…’. Vandaar het Olympisch adagium ‘Citius, altius, fortius’ –sneller, hoger, sterker-. Vijftien eeuwen lang werd in de Christelijke beschaving het lichaam gezien als een bron van verderf. Pierre de Coubertin had juist voor ogen dat de competitie op het sportieve vlak het begrip tussen landen en culturen zou bevorderen waardoor de behoefte aan oorlog zou afnemen. Hij stief in 1937, werd begraven in Lausanne maar zijn hart werd ingezet, ver van de bewoonde wereld nabij het oude Griekse wedstrijdcentrum van Olympia.
Tijdens alle Olympische Spelen is van het verbinden van landen en culturen weinig terecht gekomen. Maar nu, in één week tijd komt de verbroedering plotseling uit een totaal andere hoek. Sportbonden, landen en individuele sporters sluiten aan bij de oproep om de narcist en met meer dan één blinde vlek behepte Poetin te isoleren. Als een van de eersten was dat Max Verstappen die zelf besloot om de F1 wedstrijd in Sochi te schrappen. Daarna volgden vele sportbonden. Inmiddels heeft de grootste sportorganisatie, de Wereldvoetbalbond Fifa, Rusland volledig geschorst voor alle in Rusland zijnde clubs en vertegenwoordigers. Ook de Nederlandse KNVB en vele andere Nederlandse sportbonden hebben eenzelfde standpunt ingenomen.
Tijden een rondreis door Griekenland heb ik bij het gedenkmonument van Pierre de Coubertin gestaan nabij het oud Griekse sportstadion van Olympia. Met een dubbel gevoel denk ik daar nu aan terug. Het adagium van de OS wordt in enkele dagen werkelijkheid, in een totaal andere werkelijkheid. Sport verbindt maar anders dan dat de sporters in de oudheid en Pierre de Coubertin het hebben bedoeld.
Gerard Kokhuis
