Penalty van Johan Cruijff ook de penalty van Jan Manuel

Geplaatst op 6 juni 2016 door Justin Polman   ·   1 Reactie

HENGELO – ‘Ik had het in de gaten vanaf het moment dat Jesper Olsen het strafschopgebied in rende’, aldus oud-scheidsrechter Jan Manuel (78) uit Hengelo. Hij herinnert zich 5 december 1982 nog als de dag van gisteren. Tijdens de wedstrijd Ajax-Helmond Sport (5-0) werd een penalty in tweeën genomen, door Jesper Olsen en Johan Cruijff. Manuel was scheidsrechter in die legendarische voetbalpot. Bij het recente overlijden van Cruijff kwam ‘de’ pengel weer veel voorbij. Nu ook een terugblik van de arbiter.

Manuel: ‘Toen het gebeurde raakte ik niet in paniek. Ik wist dat het toegestaan was, want in de spelregels stond nergens dat een penalty in één keer moest worden geschoten.’

Het stond 1-0 in het voordeel van Ajax. Naar de mening Manuel gaf hij een dikverdiende strafschop aan Ajax. Jesper Olsen kwam aangerend richting het strafschopgebied, terwijl Johan Cruijff de penalty zette. Hij schoot niet zelf in één keer op doel, maar legde de bal naar links. Hier was Olsen inmiddels aangekomen. De Deen legde hem weer terug op Cruijff die zorgde dat hij niet buitenspel stond. De keeper van Helmond Sport was uit zijn doel, waardoor Cruijff makkelijk kon intikken.

Manuel wist het en Cruijff wist dit ook. ‘Hij vond het klasse dat ik hem goedkeurde. Cruijff kende de spelregels nog beter dan sommige scheidsrechters.’

Dreigbrieven

Voor een aantal spelers was de goedgekeurde strafschop een raadsel. Ze zeiden tegen Manuel: ‘Zo mag je geen strafschop nemen’, maar de Hengeloër repliceerde dat ze in de rust dan maar bij hem moesten komen. ‘Uiteindelijk kwam er niemand.’
‘
Niet alleen de spelers van de club uit Helmond vonden het ‘raar’. ‘De avond na de wedstrijd werd ik gebeld door scheidsrechters en verslaggevers, en die zeiden ook dat ze hem niet zouden hebben goedgekeurd.’

Bij diverse supportersgroepen ging het nog een stapje verder. ‘Ik kreeg brieven met teksten zoals: ‘We zoeken je nog een keer op.’ Dit gebeurde uiteindelijk ook niet.

Carrière

In de negentien jaar durende scheidsrechtercarrière, was de ‘Johan Cruijf-penalty’ één van de hoogtepunten, maar Manuel heeft veel meer meegemaakt. Zo was zijn eerste wedstrijd Eibergen 4-Eibergen 5. Wedstrijden van dit niveau had hij drie jaar begeleid. Daarna trad hij officieel in dienst van KNVB. ‘Eerst topklasse-wedstrijden en daarna eerste divisie- en-eredivisiewedstrijden. Doordat ik constant floot, kreeg ik later internationale wedstrijden toegewezen. De stap van amateurniveau naar betaald voetbal was groot. Bij amateurvoetbal was het gemoedelijker en in het betaald voetbal was je meer een eenling. Als ik bijvoorbeeld de bestuurskamer van Ajax binnenkom, dachten ze niet van: hoppa daar is de scheids.’

Discipline

Volgens Manuel zit er ook verschil in de generatie voetballers en trainers van vroeger en nu. ‘Voetballers zijn de laatste jaren veel beter gebekt en verdienen meer. Daarom heb ik respect voor de trainers. Negen van de tien trainers in Nederland haalt een speler eruit als die zich misdraagt. Wat dat betreft is de discipline prima in Nederland, vergeleken met de voetbalcompetities in België en Duitsland.’

Vervoerder

Acht jaar geleden, toen Manuel 70 was, moest hij naar eigen zeggen ‘helaas stoppen’, maar voor de oud-scheidsrechter was het niet klaar. ‘Ik had liefde voor het vak. Ik gaf graag leiding en het was altijd mooi als ik met 22 man het veld afstapte en ik niet opviel tussen de spelers. Omdat ik graag betrokken wilde blijven, was ik twaalf jaar lang vervoerder van de scheidsrechters. Ik bracht hen naar het FC Twente-stadion als ze daar moesten fluiten. Bij die mooiste club van Nederland spreek ik soms nog wel mensen over het prachtige moment uit 1982.’