De televisiekijkende wielerfan werd afgelopen weken getrakteerd op prachtige helicopterbeelden, een voortdurende hittediscussie en tientallen kilometers dranghekken. We keken naar bijzondere koersmomenten, zoals een niet-bedekte Israëlische die de aanval opende op Arabisch grondgebied, op het moment dat in het zwart geklede renners van een concurrerend geloof afhaakten. Schone pelotons wielrenners doorkruisten de woestijn, continu op de hielen gezeten door een karavaan vuile Volkswagen sjoemelsoftwaremobielen.
WK Wielrennen in Qatar. Topsportevenementen in het Midden-Oosten. Bahrein, Abu Dhabi, Dubai. Landen die verwikkeld zijn in een ratrace van hoog-hoger-hoogst. Formule 1, WK Voetbal, Golf, Tennis, Wielrennen: sporten die de weg naar de oliedollars hebben ontdekt. Vooral rond het WK Voetbal 2022 in Qatar wordt een heftige ethische discussie gevoerd. Meer bepaald: de wijze waarop de accomodaties worden gebouwd door de moderne geïmporteerde slaven uit Aziatisch-islamitische landen.
Veertien jaar geleden nam ik als ploegleider met een Rabobankploeg deel aan de Ronde van Qatar. Het was vanzelfsprekend een bijzondere ervaring omdat de koers het hele land aandeed en ik een goede indruk kreeg van de samenleving. Het was mij al snel duidelijk dat een ‘buitenlanders-probleem’ in Qatar niet bestond. De in aanbouw zijnde wolkenkrabbers zagen zwart van de krioelende werkmieren. Met oude gele Amerikaanse schoolbussen werd het werkvolk dagelijks vervoerd tussen de concentratiekamp achtige barakken ver weg in de woestijn en de bouwplaatsen. Na enkele jaren dwangarbeid kregen de sloebers het ingenomen paspoort terug en werden met een enkeltje op het vliegtuig huiswaarts gezet. De spectaculaire Arabische statussymbolen zijn gebouwd door slaven. Geen Blatter die daarnaar kraait.
De wind, de zon en het – afwezige – publiek speelden een dominante rol in de deskundigendiscussies rondom het woestijn WK. Onverantwoord? Wij reden in 1977 met vier renners in Venezuelaeen WK Ploegentijdrit over honderd kilometer. Anderhalve ronde van zeventig kilometer, 42 graden, 92 procent luchtvochtigheid, één bidon met drinken, geen begeleiding. Iedereen overleefde. Tijdens de Tour de France reed ik in het Centraal Massief etappes bij veertig graden, met meer dan vierduizend hoogtemeters, over gesmolten wegen. Van boven verbrand, van onderen geroosterd. Niemand klaagde.
Onze eigen zon en wind kunnen ervoor zorgen dat wij niet langer naar beelden hoeven te kijken van sporters en ander volk in brandende woestijnen. En zolang wij achteloos, meer wekelijks, het vulpistool in tankopeningen steken van zware accupakketten transporterende, vier procent bijtellings-SUV’s, zullen we worden geconfronteerd met beelden van de competitieve mens in de woestijn.
Theo de Rooij
Uit het leven gegrepen van toen en nu. Een boodschap met inhoud zonder dat het energie kost.