Verleden week was ik in Nijverdal bij een druk bezochte sessie over de toekomst van ons Nationaal Park De Sallandse Heuvelrug. Het prachtige natuurgebied staat aan alle kanten onder druk. Onder meer bedreigingen vanuit de lucht in de vorm van vliegtuigen en stikstof; vanaf de flanken door oprukkende bossen, invasieve exoten en biljartlakengroene ecowoestijnen; toenemende verdroging vanuit de bodem; ongewenst grote populaties roofdieren die de faunabalans verstoren. De veruit grootste bedreiging, zo werd ter zitting vastgesteld, vormt echter de mountainbikende, recreatieve mens homo recreatus.
Recreëren, vreemd woord. Wie recreëert of wat wordt gerecreëerd? De opmerkelijkste definitie van recreëren die ik op het internet vind is ‘zich verlustigen’. Lust, een egocentrischer woord dan dat kan ik bijna niet bedenken. Bij lust stel ik mij een weldoorvoede, hongerig de wereld inkijkende perverse kerel voor. Het synoniem voor recreëren dat ik niet aantref is herscheppen. Schepping, een gewijd woord dat op opduikt in het begin van het Oude Testament. Ik zie in de verste verte geen samenhang tussen de zich verlustigende homo recreatus in het Nationaal Park en schepping. Hoewel? Als ik wat verder lees in Genesis 1 kom ik het verhaal tegen van Adam en Eva en gaat er bij mij toch een lampje branden. Vanaf de Tuin der Lusten neemt het scheppingsverhaal een verkeerde wending. Eva zou in deze tijd een vurig mountainbikester geweest kunnen zijn.
Ieder in en rond het Park wonend of zich verlustigend mens trekt tegenwoordig een ijzeren gordijn op rond zijn comfortzone, bepaalt zijn eigen bewegingsvrijheid en accepteert geen inbreuken. ‘Ik laat mijn honden los lopen, maar die vervelende mountainbikers verstoren mijn rust. Ik moet op tijd bij mijn afspraak zijn dus de avond- en nachtafsluiting van de Toeristenweg door het Park geldt niet voor mij. Ik beschik over een oorverscheurende decibellen producerend scheurijzer en Holterberg of Hufterberg is mij gelijk. Ik heb een mooi stukkie bos maar er komt niemand in. Barricaderen met afgeknapte bomen, shovelwallen en verbodsborden. Ik ben wielrenner en ik wil racen! Iedereen aan de kant! Ik ben oud, fiets traag, geniet en eis alle ruimte op het fietspad op. Ik flikker alles van mij af, die hele omgeving interesseert mij geen zak.’ De welhaast wanhopige boswachters proberen met beperkte middelen enige orde te scheppen in het park der lusten.
Mijn conclusie is dat de homo sapiens lijdt aan een zeer ernstige vorm van zelfoverschatting. Vanuit deze hoogmoed heeft hij de term ecologische voetafdruk bedacht. Alsof hetgeen wij op deze aarde gedurende tienduizend jaar uitvreten er iets toe doet op een schaal van miljarden jaren. Ooit zullen wij gereduceerd zijn tot een onbetekenende voetnoot, een onvindbare pixel vliegenstront.
Met een nederig gemoed ga ik op de Holterberg mijn geriemde hond uitlaten. Ook vandaag zijn de reetjes niet aangelijnd.
Theo de Rooij
