Genog oaver vootbal, dat kenne wiej noe wal. (Da’w et nog probeert, ha’k hoaste zeg.) Stelt oe es vuur da’j vootbal en basketbal met hockey en tennis duur mekoar zollen husselen. Vuur iederene wat. Mie ducht, da’w doar nog neet earder an edacht hebt. Kö’j zo veer sporten skrappen. En kö’w met de helfte minder betweters vuur tellevisie too.
Nog stöarker vertellen: dat besteet al. Dan krieg iej wat ze in et Keltisch ‘Iomáint’ neumt. In good plat: ‘Hurling’. Ofwal: spoanen. Mooi um te weten: et hef zelfs al één moal nen Olympischen sport ewest, in 1904.
Et woarket zo: twee manskoppen van ieders viefteen man probeert op een veld van 145 bie 90 meter ne oard korken kloot van 6,5 cm duursnee (de sliotar, ofwal ‘n kork) bie et andere team duur de pöste te kriegen. Dee pöste hebt net as bie rugby nen H-vorm en zint zo’n 6 meter hoge. Onder ’n dwarsbalken zit een net. Geet he der oaver mer wal tusken de twee pöste, is et een-nul. Onder ’n balken in et net leavert oe dree punten op. A’j de meeste punten hebt, win iej.
Um den bal doar te kriegen hebt de kearls ne oard roeispoan van essenholt, de camán of hurley. ’n Spoan dus, vandoar de titel van dit stukke (en mien vuurstel vuur nen lokalen naam). Doarmet leppelt ze onder et lopen den bal van de grond en dalvet der al balancerend op ’n spoan met richting de goale. Iej magt ‘n bal ook in de hande holden, mer dan ma’j mer veer trad zetten, of der as nen basketbal met stuiteren. Um em oaver te spöllen ma’j em smieten, skuppen en met de hande houwen. Of nen machtigen plear met den spoan geven. A’j et good doot, kan he töt wal honderdvieftig an et uur vlegen. Et steet neet vuur niks te book as ‘de snelste teamsport van de wearld’.
Besköarming is vuur mietjes, mer nen plear van zonnen spoan kan oe wal flink jökken. Dus hebt de meeste spoaners nen helm op en een bit in. De stried um de heugste eare geet al joaren tusken een antal groafskoppen oet Zuud-Ierland. Kilkenny, Galway, Clare, Cork en Limerick doot et altied good.
Metene een mooi lesje nuchtere beskeidenheid wat Nederland nog wal kon sieren: nums hef ’n naam op et shirt. Et geet um de sport en neet um oe, ja.
De readen dat iej hier nog nooit van hebt eheurd is dat dissen sport bewust vuur amateurs wördt ehölden. Wa’k zegge: net wat vuur Nederland.
Martin ter Denge
