Dertien jaar geleden draaide ik aan het slot van mijn 25e Tour als passagier in de Rabobank ploegleiderswagen mijn laatste rondjes over de Champs Elysées. Ik wist dat mijn beslissing enkele dagen eerder om aanstaande Tourwinnaar Rasmussen uit de Tour te zetten de laatste zou zijn. Nog geen week later stapte ik op als directeur van de Rabobankploeg en liet mijn familie achter. Vijf jaar van rechtszaken volgden. Vanaf 2012 werd ik achtervolgd door representanten van de ‘kwaliteitspers’ NRC en Volkskrant. Nuance was ondergeschikt aan het aantal scalpen en bekentenissen. Onderzoeksjournalistiek opgehangen aan uitlatingen van vermeende slachtoffers.
Over slachtoffers gesproken. Tour 1987. In volle afdaling van de Joux Plane klapte ik op een overstekende vrouw en kwam zwaar ten val. Na een ziekenhuisbezoek zat ik uren later huilend op de rand van mijn hotelbed pijn en emoties te verwerken. Mijn geteisterde geest en lijf haalden enkele dagen later Parijs. Tour 1994. Aan het slot van de massasprint in de eerste etappe te Armentières knalde onze kopman Wilfried Nelissen in kansrijke positie op een onvoorzichtig fotograferende politieagent. Als ploegleider stond ik ’s avonds aan zijn ziekenhuisbed. De aanblik van zijn zwaar gewonde hoofd, het onsamenhangende geprevel en zijn huilende vader zal ik nooit vergeten. Later die Tour werden wij volledig naar huis gereden. Een uiterst gecompliceerd tijdperk diende zich aan. Als Raboploegleider heb ik herhaaldelijk mijn gehavende ploeg moeten oprapen. We werden de eerste rit in 1999 sportief geëlimineerd tijdens een massale valpartij op het spekgladde getijdeweggetje Passage du Gois. Twee renners naar huis, Boogerd kansloos. In het ziekenhuis van Brive-la-Gaillarde werd in 2001 een groot aantal gewonde renners binnengebracht na een massale valpartij in een afdaling als gevolg van door de hitte gesmolten asfalt. Marc Wauters zette ik met een gebroken sleutelbeen en overdekt met schaafwonden onder de douche, nadat ik zijn kleding van het lijf geknipt had. Er waren simpelweg niet genoeg artsen en verpleegkundigen. Grischa Niermann had een vuile beendiepe vleeswond aan een knie. Weer twee uitvallers. Hetzelfde gebeurde in 2003 tijdens een massale val in de massasprint van de derde etappe. Twee man out, onder wie kopman Leipheimer. Vallen en lijden is van alle tijden.
Panasonic-ploegmaat Eric Vanderaerden crashte in 1985 zwaar in de Joux Plane afdaling. Vervolgens kreeg zijn vrouw een miskraam. Twee dagen later kwam hij in de finale van een etappe van 330 km. weer hard ten val. Twee dagen verder had ik de eer om voor hem in Parijs de winnende spint aan te trekken. Marc Wauters pakte in 2001 in Antwerpen de etappe en het geel voor ogen van zijn eigen koning. De driedubbel Dekker van 2000 is onvergetelijk.
De Tour. De grootste verschrikking. Maar ook zo verschrikkelijk mooi. Bouwen aan een veilige prestatieomgeving binnen het team en als ploeg ongebroken overleven is een ongeëvenaarde ervaring. Want echte slachtoffers staan weer op. De Tour de France zal mij niet missen. En andersom.
Theo de Rooij
FOTO: Raymond Kerckhoffs (Wilfried Nelissen na zijn verschrikkelijke val)