Ooit bejubelde Hans Horneman, een handige reclamejongen die ook in Twente actief is geweest en nog een poos een landhuis in Hoge Hexel bewoonde, de verkoop van het voetbal aan de commercie. In het reclamemagazine Adformatie liet hij ruim een kwart eeuw geleden optekenen hoe hij de toekomst zag. Hij beleed zijn geloof in Sport 7, in de zegeningen van wat toen de PTT Telecompetitie ging heten.
Horneman geloofde er onvoorwaardelijk in, zoals een non in de paus, al hebben die twee hun beste tijd wel gehad. Horneman was destijds ook een poos voorzitter van de roemrijke traditieclub Go Ahead Eagles aan de Vetkampstraat in Deventer. Hij combineerde dat met zijn functie als directeur van het reclamebureau More, nadat hij het van reclamegoeroe Joep Gierveld overgenomen reclamebureau Marketwinning in Wierden had overgenomen.
Beide bureaus verloren glans en glorie. Helaas geldt zo ongeveer hetzelfde voor het voetbal. Want het offeren van het voetbalspel op het altaar van winstbejag en grootheidsgekte heeft een aantal navrante nichten- en neveneffecten. De maniertjes, de mietjes, de dansjes en de sjansjes, het egocentrisme, de aanstelleritis.
Veel ernstiger zijn nog de taferelen op en om de velden, de gebaartjes, de haarspoelingen, de uitgestoken tongen voor de camera, dat is gekte, maar verder ongevaarlijk
Dat geldt niet voor het gooien van explosieven naar spelers, dat zijn gewoon misdrijven die bestraft moeten worden, met boetes, taakstraffen en stadionverboden.
Het is niet één op één zo dat de uitwassen het gevolg zijn de uit de hand gelopen vercommercialisering in de stadions, in zijn algemeenheid hebben we kortere lontjes en langere tenen. We zijn een land van wappies en flappies geworden, een volk met heel veel rechten en nauwelijks plichten, want ‘dat maken we toch lekker zelf wel uit’. Elke mening telt mee. Je ziet het ook in andere hoeken can de samenleving. Neem dir verschrikkelijke talkshows.
Het is een tijdverschijnsel, maar of we de geest weet in de fles weten te krijgen, dat zal me benieuwen.
Even terug naar Adformatie, want dat dat blad maakte een kwart eeuw geleden ook melding van de eerste televisie-uitzending van een voetbalwedstrijd van het Nederlands elftal, de wedstrijd Nederland-Zweden die 14 mei 1952 werd gespeeld en voortijdig afgelast omdat pater J.B. Kors, de voorzitter van zowel de KRO als de Nederlandse Omroep Stichting, weigerde daarvoor de vraagprijs van vijfhonderd gulden te betalen.
Nu, een kleine halve eeuw later, is het televisievoetbal een miljoenen – zo geen miljardenzaak geworden, met pretverkopers-zonder-scrupules en kapitalistische PvdA-bureaucraten aan het hoofd van de onderhandelingstafel.
Han Pape