Als sportspeaker heb ik in mijn carrière heel veel wedstrijden van commentaar voorzien. Soms eenmalig, maar vaak ook jaren achter elkaar. Van jeugdronde tot wereldkampioenschap, van Ronde van Spanje tot dikke bandenrace. Van de Elfstedentocht tot… noem maar op. Hoogtepunten? Heel veel. Natuurlijk horen de genoemde evenementen daarbij. De vele Nationale Kampioenschappen wielrennen op de weg en in het veld ook. Grote evenementen, veel toeschouwers, een aandachtig luisterpubliek, daar doe je het toch voor?
Niet altijd. De wedstrijd waar ik jaarlijks misschien wel het meeste plezier aan beleefde is in genoemde algemene opsomming niet terug te vinden. Geen evenement dat veel toeschouwers lokte, die waren er nauwelijks. Wel veel deelnemers, ook met een speciale reden. De Ronde van Exel, meestal in het eerste weekend van juni. Zondag zou het weer moeten gebeuren, maar ja, corona.
Een gehucht, meer is het niet. Te vinden in de driehoek Lochem, Markelo en Laren. Een kruispunt met enkele huizen en – natuurlijk – een café. In de grote zaal van de Exelse Molen konden de renners zich omkleden, de wasbak in de wc’s werd gebruikt als alternatief voor de niet aanwezige douches. Het parcours had een lengte van vijf kilometer. Korter kon niet, simpelweg omdat de wegen ontbraken. Voor veel renners juist een reden om te komen, dolgedraaid in de criteriums op parcoursen van nauwelijks een kilometer lengte. Twee wedstrijden tegelijk op het parcours, geen probleem. En beide groepen rond de honerd renners groot. Vooraf een wedstrijd voor de plaatselijke schooljeugd. Maar daarvoor was het parcours veel te lang. De oplossing was simpel, een bospad bracht uitkomst. Sinds jaar en dag regelde Henk Goossen deze race. De namen op een briefje, geen ingewikkelde toestanden en rijden maar. Ouders en opa en oma langs de kant, drukker werd het die dag niet meer, behalve op het terras van de Exelse Molen. Daar trakteerde ik de laatste jaren mijn mede-juryleden op koffie met gebak. Waarom? Omdat ik mij richting hen soms zeer onredelijk gedroeg. Andere belangen, het aantrekkelijk maken van de koers tegenover de formele wedstrijdbenadering. Neveneffect: iedereen wilde graag in Exel jureren, want die appeltaart…heerlijk.
De rest regelde Martin Langelaar. Hij was de spil in een organisatie van enkele personen. Zorgde ook voor het benodigde geld. De sponsorlijst was ellenlang, tot ver in de omgeving haalde Martin het benodigde geld op. Het geluid werd verzorgd door DJ Appie Bracula ’s drive-in show Een zuidelijk klinkende naam, maar het betekende gewoon Appie Braakman uit Laren. Prachtvent, voelde de sfeer prima aan, kwam mijn commentaar onderbreken als het hem uit kwam, bijvoorbeeld om verzoekplaten aan te kondigen. Geen vooraf opgenomen muziekband, die elke wedstrijd gebruikt kon worden. Gebeurde vrijwel nergens, maar wel in Exel. Ook wij als juryleden maakten dankbaar gebruik van de mogelijkheid om een plaat aan te vragen. Jury-collega Hein Kerkdijk beet het spits af, The Scene met Blauw. Het werd in de volgende jaren steevast de eerste plaat die voorbij kwam.
De Ronde van Exel. Georganiseerd vanuit het hart, het hart voor de wielersport. Het bleek een gouden formule. De grote criteriums voor profs, zoals de Profronde van Almelo en de Nacht van Hengelo, ik deed ze met veel plezier. Ze staan in de criterium-top drie. Maar qua eigen beleving worden ze verslagen. Door Exel.
De basis van het wielrennen gaat met de eer strijken.
Harry Middeljans
